Vroege neuropsychiatrische symptomen

Wanneer gesproken wordt over symptomen waarin de ziekte van Huntington zich openbaart, wordt doorgaans als eerste gedacht aan motorische veranderingen. Hiermee wordt bedoeld de onwillekeurige bewegingen van handen en voeten, de chorea van Huntington. Klachten die hierbij passen zijn het laten vallen van voorwerpen uit de handen, of struikelen. Tot nog toe wordt de klinische diagnose gesteld, ofwel van het begin van de ziekte gesproken als de motorische symptomen zichtbaar zijn.

Apathie, prikkelbaarheid, executieve problemen

Uit recent onderzoek blijkt dat in veel gevallen andere symptomen eerder optrede dan de voor iedereen in het oog springende motorische symptomen. Deze symptomen zijn gedragsveranderingen die zich uiten in apathie, prikkelbaarheid en executieve problemen*. Klachten die hierbij horen zijn het zich niet tot een activiteit kunnen zetten of activiteiten niet afronden (apathie), sneller geïrriteerd zijn en onevenredig boos worden om kleine onverwachte gebeurtenissen (prikkelbaarheid) en moeite met het plannen en organiseren van activiteiten of deadlines niet halen (executieve problemen).  

Deze gedragsveranderingen blijken een grote rol te kunnen spelen in het dagelijks leven en worden daardoor als meer belemmerend ervaren dan de motorische symptomen. Te denken valt aan problemen op werk, studie, in sociale situaties thuis of elders. Door de relatieve onbekendheid van deze klachten in een vroeg stadium van de ziekte van Huntington wordt snel aan desinteresse of ongemotiveerdheid gedacht. De oorzaak van deze symptomen is echter een verandering in het functioneren van de hersenen, die maakt dat iemand zich buiten zijn wil om anders gedraagt dan voorheen.

Wat te doen?

Als sprake is van deze symptomen bij (mogelijk) dragerschap van de ziekte van Huntington lijkt het raadzaam om deze ervaringen te bespreken met een deskundige zoals een arts of psycholoog. Zo kan geleerd worden om zo goed mogelijk met deze symptomen om te gaan.   

*Bron: Neuropsychiatric symptoms are very common in premanifest and early stage Huntington's Disease. Parkinsonism Relat Disord. 2016 Apr;25:58-64. doi: 10.1016/j.parkreldis.2016.02.008. Epub 2016 Feb 11