Ongewenst gewichtsverlies
Bij de ziekte van Huntington is ongewenst gewichtsverlies een veel voorkomend probleem. Ongewenst gewichtsverlies wil zeggen dat je zonder aanpassingen aan je voeding of dagelijkse beweging, (wat je wel doet als je wilt lijnen – gewenst gewichtsverlies), toch afvalt.
Ondervoeding wordt vaak te laat herkend en behandeld. Ondervoede patiënten hebben vaak complexe problematiek. De signalen zoals van gewichtsverlies, een verminderde eetlust, een te lage voedingsinname worden vaak te laat opgepikt door artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners, maar ook door de patiënten zelf en hun naaste familie. Tijdige herkenning en behandeling voorkomt veel problemen.
Ondervoeding ontstaat door een tekort aan belangrijke voedingsstoffen zoals eiwitten, suikers, vetten, vitamines, mineralen en sporenelementen. Het kan leiden tot nadelige effecten op de lichaamsomvang, de lichaamssamenstelling en het functioneren van het lichaam. Er zijn diverse risico van ondervoeding te noemen.
Oorzaken ongewenst gewichtsverlies
Naast de energie die de chorea kost, zijn er ook nog andere oorzaken waardoor er ongewenst gewichtsverlies kan ontstaan. De oorzaken zijn op te delen in fysieke, psychische, medische en sociale factoren.
Fysieke factoren zijn:
- een verminderde smaak, geur, eetlust, mobiliteit,
- een ontregeling van het honger en verzadigingsgevoel,
- een verstoorde vertering en opname in het maagdarmkanaal,
- pijn en
- vermoeidheid.
Psychische factoren zijn:
- angst,
- depressie,
- eenzaamheid,
- verdriet en
- verandering in levenssituatie.
Medische factoren zijn:
- de ziektetoestand,
- kauw- en slikproblemen,
- dementie,
- bijwerkingen van medicatie en
- verslavingsproblematiek.
Sociale factoren zijn:
- verminderde of geen mogelijkheid om boodschappen te (laten) doen en eten te bereiden,
- eenzaamheid,
- rouw en
- armoede.
Gevolgen ondervoeding
Ondervoeding heeft ernstige gevolgen voor de totale gezondheidstoestand. Het kan leidt tot:
- een langzamer herstel na ziekte of operatie,
- meer en ernstiger complicaties bij ziekte,
- vermindering van activiteiten waardoor een afname van spiermassa kan ontstaan met als gevolg een afname van de algehele conditie,
- vermindering hart- en longcapaciteit,
- vermindering de immunologische afweer,
- vermindering van wondgenezing,
- een verhoogde kans op het ontwikkelen van decubitus,
- een afname van de levenskwaliteit en
- een verhoogde mortaliteit
(Bron Stuurgroep Ondervoeding www.stuurgroepondervoeding.nl
Wegen
Om ongewenst gewichtsverlies tijdig te herkennen, is het belangrijk om regelmatig te wegen. Hierdoor kan het gewichtsverloop goed in de gaten worden gehouden. Wegen kan gedaan worden tijdens een afspraak met de diëtist of arts of zelf thuis op de weegschaal.
Aandachtspunten bij het wegen zijn:
- Maak steeds gebruik van dezelfde weegschaal, het gaat vooral om het gewichtsverloop.
- Weeg zonder schoenen, jas en andere zware kleding.
- Weeg zo mogelijk op een vast tijdstip, bij voorkeur in de ochtend.
- Weeg zo mogelijk met een lege blaas en voor het douchen.
- Noteer het gewicht zodat het gewichtsverloop goed zichtbaar is.
Wat kan een diëtist bij ongewenst gewichtsverlies betekenen?
Om ongewenst gewichtsverlies te voorkomen is het van belang om voldoende te eten en te drinken. Het gewicht vertelt namelijk of de intake gelijk is aan het verbruik. Als je meer energieverbruik (bijvoorbeeld door toename van de chorea) en niet meer gaat eten, zal het gewicht dalen. Als je meer eet dan je lichaam aan energie nodig heeft, zul je aankomen in gewicht. De diëtist kan je hierbij helpen door samen te kijken naar je voedingspatroon en elke producten je gebruikt en hierin advies geven. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor meer volle producten zoals volle melk, volle yoghurt of extra (slag)room toevoegen.
Fleur Veldkamp
“
Fleur Veldkamp is sinds 2003 werkzaam als diëtist bij Topaz op de Huntington afdelingen. Samen met collega Paul de Vreede ondersteunen zij de cliënten bij het behouden van een goed gewicht en een gezond voedingspatroon. Door de hoge energiebehoefte bij de ziekte van Huntington is het belangrijk hier goed op te letten en ondervoeding te voorkomen. Naast het adviseren over een energierijke voeding, kunnen zij ook advies geven over andere diëten bij onder andere overgewicht, slikklachten, darmklachten en diabetes.
”
